Czy biologia syntetyczna nas wyleczy?

Recenzja polskiego wydania książki „ Projekt Genesis” autorstwa Amy Webb i Andrew Hessela

Biologia syntetyczna to połączenie inżynierii genetycznej i biologii molekularnej, dająca nam zupełnie nowe możliwości w walce z nieuleczalnymi dotąd chorobami, zmianami klimatu oraz wieloma problemami dnia codziennego. Może też odegrać istotną rolę w mrocznych scenariuszach przyszłości, chociażby w projektowaniu ludzi i innych organizmów zgodnie z wolą twórcy. Dlaczego jednak mówimy o takiej przyszłości jak o fabule filmu sci-fi? A co jeśli rewolucje przyszłości są tuż za rogiem i niebawem staną się faktem, jeszcze zanim będziemy na nie gotowi?

Epoka biologii syntetycznej

Webb i Hassel rzucają światło na przyszłość nauki i człowieka. Jako ludzkość stoimy przed otwartymi drzwiami możliwości, jakie w niedługim czasie da nam technologia. Rozpoczyna się nowa epoka – epoka biologii syntetycznej, która oferuje nam zupełnie nowe narzędzia do walki z globalnymi oraz osobistymi problemami. Czy jesteśmy na to gotowi? Czy nadążymy za tempem zmian? Jak nasze wybory wpływają na przyszłość? Jak polityka wpływa na naukę? Na te i wiele innych pytań odpowiadają nam Amy i Andrew.

Autorzy analizują różne obszary w których nastąpią fundamentalne zmiany, w tym politykę, medycynę, etykę, i bezpieczeństwo. Pokazują nam, że poszczególne dziedziny nauki to system naczyń połączonych, których przenikanie się zmienia nasze życie w coraz bardziej zaskakujący sposób. Przedstawiają również scenariusze zmian , jakie sztuczna inteligencja może wywołać w naszym otoczeniu w bliskiej i dalszej przyszłości. Nie pozwalają nam zachować do nich dystansu, przeciwnie, przekonują, że naszym obowiązkiem jest nadążyć za zmianami, kształcić się i zadawać trudne pytania. Pokazują nam przyszłość, na którą mamy autentyczny wpływ, którą kształtuje nasza codzienność. Taką która nadejdzie prędzej niż kiedykolwiek, a na pewno prędzej niż się tego spodziewamy.

„Projekt Genesis” to interdyscyplinarna popularnonaukowa lektura, która oferuje ciekawą wizję przyszłości technologii i jej wpływu na nasze życie.

Ogromne możliwości i zagubienie

Amerykańska futurystka Amy Webb oraz genetyk i mikrobiolog Andrew Hassel odważnie wprowadzają nas w świat ogromnych możliwości i wielkiego w nich zagubienia. „Projekt Genesis” to opowieść o tym, jak przyszłość technologii wpłynie na nasze życie i jak wiele elementów codzienności ulegnie potężnym zmianom. Autorzy przedstawiają wizję przyszłego świata, w którym sztuczna inteligencja i automatyzacja odgrywają kluczową rolę w życiu każdego z nas. Wizję, która już staje się rzeczywistością. Webb i Hassel stawiają ważne pytania i wnoszą wartościowe spostrzeżenia, co czyni tę książkę godną polecenia dla każdego, kto interesuje się nauką i przyszłością naszej cywilizacji. Żyjemy u progu wielkiej transformacji, a jej tempo i zasięg onieśmiela. Musimy zadać sobie wiele nowych pytań i zachować otwarty umysł.

Scenariusze przyszłości skutecznie pomagają nam wczuć się w możliwości, u których progu właśnie stoimy. Co się stanie gdy wyeliminujemy problem niepłodności, starzenia się, uda nam się wprowadzić rolnictwo na zupełnie nowy poziom pomimo kryzysu klimatycznego? Scenariusze te mogą niepokoić lecz w świetle całej wiedzy przedstawionej w książce, przestają być nieprawdopodobne. Autorzy podają wiele przykładów i przekonują, że przyszłość nie jest czarno-biała. Synteza dziedzin, których dotąd zupełnie ze sobą nie łączono, jak np. genetyki i gastronomii może zaowocować powstaniem niezwykłych rozwiązań, które dotąd wydawały się absolutnie nieosiągalne, takich jak mięso kolibra w menu restauracji. Jedynie kwestią czasu wydaje się być urzeczywistnienie tej syntezy.

Nowe życie reprodukcji

Autorzy skłaniają również do niewygodnej ale konstruktywnej refleksji nad rolą dzieła przypadku w powstawaniu nowego życia. Widzimy, że coraz trudniej będzie nam zachować status quo, między innymi w kwestiach etycznych związanych z reprodukcją. Ale czy przy obecnym wciąż rosnącym poziomie wiedzy i możliwościach pozostawianie tego procesu bez interwencji jest mniej wątpliwym etycznie wyborem? Webb i Hassel nie udzielają jednoznacznych odpowiedzi i każą nam ruszyć głową.

Lektura jest niezwykle lekka a przy tym pełna informacji. Autorom w sposób bardzo zrozumiały dla czytelników niezwiązanych dotąd z nauką udaje się przedstawić skomplikowane dziedziny wiedzy, osadzić przełomy naukowe na osi czasu i wskazać wzajemne ich powiązania. Pozostawia czytelnika z dobrze usystematyzowaną wiedzą ogólną o nauce i pobudzoną wyobraźnią. Sposób w jaki podzielono treść książki daje szansę zrozumieć i poczuć, że zmiany o których mowa rozpoczęły się już jakiś czas temu i nie są to absolutne nowości.. Jest to niewątpliwie książka, po przeczytaniu której zaczynamy rozumieć, że musimy biec coraz szybciej, aby pozostać w tym samym miejscu. Pozostajemy nie z pytaniem “co by było gdyby” a “co będzie”.

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa poltext, ISBN: 978-83-8175-494-1.