Odkrywając pogranicza: Obchody 50-lecia Światowej Federacji Studiów nad Przyszłością

Światowa Federacja Studiów nad Przyszłością (WFSF) przygotowuje się do doniosłych obchodów 50-lecia istnienia. Założona w 1973 roku Federacja odegrała kluczową rolę w promowaniu dyskusji i badań nad przyszłością, a ta przełomowa rocznica zostanie upamiętniona XXV Światową Konferencją zatytułowaną „Exploring Liminalities: Tworzenie przestrzeni dla nieograniczonej przyszłości”. Tytuł wydarzenia można na język polski przełożyć bardziej poetycko, tak jak uczyniliśmy w tytule niniejszego artykułu, lub bardziej precyzyjnie – eksplorując liminalności. Wydarzenie, które odbędzie się w dniach 25-27 października 2023 r. w École des Ponts Business School w Paryżu we Francji, zapowiada się jako spotkanie jednych z najbardziej innowacyjnych myślicieli i badaczy na świecie w dziedzinie studiów nad przyszłością.

Znaczenie liminalności

Temat konferencji, eksploracja liminalności, jest trafnym wyborem dla organizacji, która spędziła pięć dekad na myśleniu o przyszłości. Liminalność to stan bycia na progu lub na krawędzi czegoś, ani tu, ani tam. Jest to koncepcja głęboko zakorzeniona w antropologii i psychologii, ale ma głębokie implikacje dla studiów nad przyszłością. Przestrzenie graniczne (liminalne) są miejscem, w którym zachodzi transformacja i zmiana, gdzie pojawiają się nowe możliwości i gdzie nasze rozumienie świata jest kwestionowane i poszerzane.

Parafrazując zapowiedź konferencji: w świecie pełnym pan-, poli- i permakryzysów, w którym rozdarte wojną kontynenty, pandemie i zmiany klimatu zbiegają się w splątanej sieci złożoności, przekonanie któremu niegdyś hołdowano, że przyszłość złożonych systemów można przewidzieć, wydaje się upadać na naszych oczach. Kryzysy współczesności są splecione i wzajemnie powiązane, podsycając zamieszanie i popychając nas coraz bliżej złowieszczego punktu krytycznego.

Czy stoimy na krawędzi tego punktu krytycznego, czy już go przekroczyliśmy? Trudno powiedzieć to z całą pewnością. To, czego możemy być pewni, to to, że znajdujemy się w stanie liminalności – stanie fluktuacji, zawieszeni między światami. Liminalność to miejsce wyłaniania się i transformacji, królestwo, w którym przeplatają się możliwości i niepewność. Jest to stan, który rzuca wyzwanie naszemu zrozumieniu i zachęca do radykalnych zmian, ale jest to również stan, w którym zmagamy się z głęboką niepewnością.

W tej granicznej przestrzeni nawet nasze wypróbowane i sprawdzone strategie i rozwiązania mogą przekształcić się w zdradliwe ścieżki. Stare sposoby myślenia i działania mogą już nie wystarczać. Zamiast tego musimy stawiać sobie nowe pytania, przyjmować świeże perspektywy i odkrywać nowe przyszłości.

W tym kontekście zaplanowane na konferencję wydarzenia nie tylko spojrzą wstecz na ostatnie pięć dekad, ale także wybiegną w przyszłość na kolejne pięćdziesiąt lat. 

Świętowanie na wielu płaszczyznach

XXV Światowa Konferencja ma być wielopłaszczyznowym świętem bogatej historii WFSF i jej ciągłego zaangażowania w kształtowanie przyszłości. Konferencja obejmuje cztery dni, w tym dwa dni aktywności przedkonferencyjnych i dwa dni głównego programu. Poprzez serię prezentacji, interaktywnych warsztatów i ożywionych dyskusji, organizatorzy liczą na świeże spostrzeżenia i innowacyjne pomysły społeczności naukowców i praktyków zaangażowanych w eksplorację i zastosowanie przyszłości. 

Przedkonferencyjne wydarzenia planowane na 23 i 24 października obejmują warsztaty z futures literacy. Ponadto, zaplanowano warsztaty i wystawy eksplorujące różne aspekty przyszłości, o których niebawem poinformują organizatorzy wydarzenia. Te przedkonferencyjne inicjatywy zapewnią bogate i interaktywne doświadczenie, przygotowując uczestników do głębszej dyskusji na temat przyszłości podczas głównej konferencji.

Sam kongres zapowiada się jako niezwykle fascynujące wydarzenie, które zgromadzi liderów, myślicieli przyszłości oraz badaczy z różnych dziedzin, którzy przedstawią różnorodne perspektywy na to, jak przyszłość może być badana, rozumiana i kształtowana.

Ku naszemu zadowoleniu sporo będzie mowy o interaktywnym podejściu do badań nad przyszłością, które pomaga tworzyć bardziej inkluzywne i zniuansowane scenariusze przyszłości oraz zwiększać zaangażowanie ich odbiorców. W ten nurt wpisuje się też wystąpienie Kacpra Nosarzewskiego, eksperta Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością, który zaprezentuje “Interaktywne spekulacyjne futures – korzyści płynące z gamebooków” drugiego dnia konferencji.  Serdecznie zapraszamy wszystkich na wystąpienie Kacpra! 

Bez wątpienia sporo miejsca poświęcone będzie tematowi przewodniemu tego rocznicowego wydarzenia czyli liminalnemu porządkowi świata i jego wpływowi na przyszłość. Czekamy z niecierpliwością na rozmowy dotyczące ewolucji ludzkości i różnych regionów świata w kontekście zmian i transformacji społecznych, edukacyjnych i kulturowych. Uczestnicy będą eksplorować przyszłość poprzez różne perspektywy czasowe i teorie.

Poruszane będą tematy związane z przyszłością edukacji, szkolnictwa wyższego i ciągłego uczenia się dorosłych. Badacze zajmą się również przyszłością pracy akademickiej, szkół i analizą umiejętności korzystania z przyszłości w organizacjach.

Przyszłość polityki i rządzenia, teorie przywództwa strategicznego oraz przedsiębiorczość przyszłości to kolejny zakres tematyczny, który zagości na kongresie. Bez wątpienia liczne będą też dyskusje i analizy poświęcone zagadnieniom ekologicznym i zrównoważonej przyszłości. Badacze będą rozmawiali też o przyszłości w kontekście kultury i języka, w tym jego dekolonizacji.

Wiele będzie rozważań na temat technologii i jej wpływu na różne aspekty naszego życia, w tym również na kształtowanie przyszłości i studia nad przyszłością. Jakie innowacje zmienią naszą zdolność do przewidywania i kształtowania przyszłości? Z pewnością nie zabraknie też rozmów o roli, zaletach i zagrożeniach wynikających z szybkiego rozwoju sztucznej inteligencji. Konferencja skupi się także na przyszłości konkretnych dziedzin, branż i sektorów. Będziemy rozmawiać na tematy związane z przyszłością pokoju, demokracji, pracy czy rozwiązywania konfliktów oraz “rdzennej” przyszłości i queer futures. 

Wielkie bogactwo obszarów, zagadnień i tematów znajdujących się w spektrum zainteresowania uczestników zapewni z pewnością fascynujący i wielowątkowy poziom wymiany myśli i poglądów. Mamy nadzieję, że wszystko co się w Paryżu zadzieje dostarczy uczestnikom inspiracji do dalszych badań i działań.