Sposób, w jaki robimy zakupy, w ostatnich dekadach ulegał istotnym zmianom. Jeszcze w latach 90. XX wieku Polacy kupowali przede wszystkim w drobnych sklepach i na bazarach. Zmiany w handlu następowały jednak szybko wraz z rozwojem gospodarki rynkowej. Następnie nastała era hipermarketów i galerii handlowych. Obecnie stale rośnie pozycja sieci sklepów: dyskontów i sklepów typu convenience, a także kanału sprzedaży internetowej. Jak będzie się zmieniał rynek sprzedaży detalicznej w kolejnej dekadzie?
Możliwe zmiany w handlu detalicznym zostały przeanalizowane przez ekspertów firmy doradczej 4CF Strategic Foresight. W raporcie na temat przyszłości handlu oceniono 16 prawdopodobnych kierunków rozwoju handlu w perspektywie do 2028 roku. Z analizy wynika, że mogą nas czekać rewolucyjne zmiany.
Bezobsługowa przyszłość
W perspektywie 5 kolejnych lat zauważalnym formatem sprzedaży detalicznej mogą stać się sklepy bezobsługowe. Dzięki inteligentnemu systemowi analizującemu dane z kamer i czujników sklep taki będzie całkowicie pozbawiony tradycyjnych kas. Płatności będą odbywać się w tle. Do zakupów potrzebna będzie tylko specjalna karta lub aplikacja zainstalowana na urządzeniu mobilnym.
W warunkach polskich upowszechnienie się tego rozwiązania przyspieszać będą rosnące wynagrodzenia w handlu oraz zakaz handlu w niedzielę. Sklepy bezobsługowe w kraju już teraz sieć sklepów Bio Family. Pierwszy otworzono na jesieni 2018 roku w Poznaniu. A niedawno zakupy bezobsługowe umożliwiono także w innym sklepie sieci w Konstancinie pod Warszawą.
Sztuczna inteligencja w służbie handlu
Potencjalne zmiany w handlu zdaniem ekspertów firmy 4CF sięgać będą jednak dalej. Mniej spektakularnym z punktu widzenia klienta, lecz bardzo korzystnym rozwiązaniem dla detalistów, w tym zwłaszcza dla sieci sklepów, będzie wykorzystanie sztucznej inteligencji do optymalizacji zarządzania obrotem i sprzedażą towarów. Możliwe, że już w perspektywie najbliższych dwóch lat software wykorzystujący AI znacząco ułatwi wielu podmiotom zarządzanie sklepem. Może zrewolucjonizować magazynowanie, zarządzanie półką i szczyty zakupowe. Ponadto wskaże obszary o największym potencjale wygenerowania oszczędności.
Bezpieczne i szybkie płatności dzięki biometrii
Według raportu 4CF w ciągu nadchodzących kilku lat z dużym prawdopodobieństwem rozpowszechnią się płatności biometryczne. Płatność odciskiem palca lub skanem twarzy to rozwiązania, które są już dostępne na wybranych rynkach. Twarzą można płacić m.in. w chińskim KFC. Szybkie płatności bez konieczności noszenia portfela lub smartfona są na tyle korzystne, że mogą rozwinąć się nawet wbrew obawom o bezpieczeństwo. Zmiany w handlu będą przyspieszać pod wpływem rozwoju wybranych technologii płatniczych. Tym bardziej, że konsumenci do autoryzacji biometrycznej stopniowo przyzwyczajani są korzystając ze smartfonów i elektronicznych portfeli. Uwierzytelnianie biometryczne płatności stosowane jest m.in. w popularnych i dostępnych na rynku polskim aplikacjach mobilnych Google Pay oraz Apple Pay.
Bez kolejek do przymierzalni
Zmiany w handlu nie powinny ominąć sklepów i sieci sklepów odzieżowych. Być może już za parę lat klienci sklepów z odzieżą będą mogli uniknąć kolejek do przymierzalni dzięki specjalnym, wirtualnym lustrom umożliwiającym przymierzenie stroju bez konieczności przebierania się. Rozwiązanie to może być również z powodzeniem wykorzystywane w drogeriach do testowania kosmetyków kolorowych. W uproszczonej wersji przyda się również sklepom internetowym. Smart mirror wdrożyła m.in. Sephora. Technologię tego typu opatentował też Amazon. Przy tym, zdaniem 4CF powodzenie tego rozwiązania w niewielkim stopniu zależy od zmian w otoczeniu społeczno-technologicznym.
Dalsza przyszłość należy do hologramów
W dłuższej, bo ponad siedmioletniej, perspektywie czasu zmiany objąć mogą także sposób ekspozycji towarów. Namieszać tu mogą technologie holograficznego wyświetlania obrazów. Hologramy w handlu detalicznym to przede wszystkim realistyczne obrazy na witrynie sklepowej, symulacje wyglądu (a nawet dotyku) przedmiotów i wirtualni sprzedawcy, którzy wyglądają jak rzeczywiści. Choć rozwiązanie to jest jeszcze stosunkowo odległe w czasie, to zdaniem ekspertów z 4CF wydaje się obiecującym kierunkiem rozwoju.
Jaka będzie przyszłość? Zmiany w handlu wydają się nieuniknione. Postępujące zmiany technologiczne, społeczne i prawne decydować będą o tym, które z nich będą zachodzić i jak szybko. Aby dowiedzieć się więcej na temat możliwych zmian w przyszłości oraz warunków, w jakich będą zachodzić, warto zapoznać się z pełną treścią raportu 4CF. Jest on dostępny bezpłatnie do pobrania “Nieoczekiwana przyszłość: handel detaliczny”.
